Spoort onze stad 2021
De gemeenteraad van Den Haag heeft hoogleraar en historicus Gert Oostindie gevraagd om een onderzoek uit te voeren naar het koloniale en slavernijverleden van Den Haag. Het rapport hierover verschijnt waarschijnlijk begin 2022.
Er zullen diverse activiteiten in Den Haag gepland worden die in het kader van dit onderzoek plaatsvinden. Stichting De Mix wil onder leiding van regisseur Freya Ligtenberg , die eerder over de thema’s Kinderen van NSB’ers, Verzet toen en nu, Onderduikkinderen en 100 jaar Vrouwenkiesrecht met jongeren bij de Mix een theatervoorstelling maakte, een theater-jongerenproject rond het thema slavernij organiseren.
De werktitel is : ‘Spoort onze stad?’ Jongeren met verschillende culturele achtergronden werken samen met professionele en/of semi-professionele acteurs aan een theatervoorstelling in het Zeeheldentheater en aan liedjes of monologen en dialogen die op diverse plekken in de stad te zien zullen zijn.
Hiervoor wordt een duik in het verleden genomen van Hagenaars die op de een of andere wijze betrokken waren bij de slavenhandel, hun geld verdienden met de handel van koffie, thee, suiker of specerijen van de Nederlandse plantages of die zelf voorouders hadden die tot slaaf gemaakten waren. En hoe zit het met de ‘Zeehelden’ in onze Zeeheldenbuurt? Waren zij wel helden of zijn degenen die vochten voor hun vrijheid en die van hun mede tot slaaf-gemaakten (zoals de leiders van de Marrons Baron, Bonni, Boekoe, die als zelf gevluchte slaven anderen beschermden) misschien de echte helden van onze stad?
En hoe is het eigenlijk nu? Wat is de moderne slavernij en zijn wij Hagenaars daar ook bij betrokken? Denk aan de textielindustrie die wij hebben uitbesteed aan vaak nog jonge kinderen in lage lonen landen, de slachthuizen waar Oost Europeanen onder slechte arbeidsomstandigheden werken, de tuinbouw en ook de 0 uren contracten. De werksters die onze huizen schoonmaken die vaak geen enkele vorm van sociale zekerheid hebben. Is dit ook een verkapte vorm van slavernij?
De slavernij werd door Nederland afgeschaft in 1663, al moesten de ‘vrije slaven’ daar nog 10 jaar op de plantages blijven werken en kregen ze nooit een schadevergoeding.
Er werden daarna contractarbeiders geronseld op Java en andere gekoloniseerde eilanden. Vaak waren hun omstandigheden nog slechter dan tijdens de slavernij. Slaven kregen tenminste te eten! Mensen als Louis Doedel die de arbeidsomstandigheden van deze contractarbeiders wilden aanpakken werden voor gek verklaard en jaren opgesloten in een inrichting. De Surinaamse schrijver Anton de Kom die de geschiedenis van Suriname beschreef vanuit een anti-koloniaal standpunt, dat van de tot slaaf gemaakten zelf, werd als een gevaarlijke communist beschouwd en stierf in een Duits concentratiekamp. Hun verhalen zijn de echte heldenverhalen. Die willen we samen boven tafel krijgen en tot leven brengen in onze stad.